Over C-reactief proteïne (CRP)

Over C-reactief proteïne (CRP)

C-reactief proteïne is een veelgebruikte diagnostische marker voor het vaststellen van een acute infectie of ontsteking en als hulpmiddel om beslissingen over de behandeling met antibiotica te sturen.

Wat is C-reactief proteïne (CRP)?

C-reactief proteïne (CRP) is een uitgebreid bestudeerd en veel gebruikt analyt in de gezondheidszorg. Het meten van CRP helpt bij de diagnose, evaluatie en bewaking van infecties, weefselletsel, ontstekingsaandoeningen en aanverwante ziekten. CRP is een plasma-eiwit in de acute fase dat in lage concentraties aanwezig is bij gezonde personen. Het mediane CRP-niveau van gezonde personen is meestal < 0,8 mg/l1 , en de referentiewaarde voor CRP is < 3 mg/l1. Elk laboratorium wordt echter aanbevolen om de referentiewaarde voor hun populatie in de regio vast te stellen.

Bacteriële infecties en ontstekingen stimuleren de productie van CRP in de lever. Vanaf de eerste stimulus worden CRP-niveaus in 4-6 uur aantoonbaar en bereikt het een piek in 36-48 uur2,3. Wanneer de infectie of ontsteking tot rust komt, daalt het CRP-niveau weer snel naar normaal met een halfwaardetijd van 19 uur1,2.

CRP helpt bij de evaluatie van de ernst van de ziekte en de effectiviteit van het antibioticagebruik

CRP productie is evenredig met de intensiteit van de infectie en ontsteking4. Daarom is het nuttig bij het onderscheiden van milde en ernstige infecties. Als het CRP-niveau <10 mg/l is, is een bacteriële infectie onwaarschijnlijk5. Bij ernstige systemische bacteriële infecties kan CRP tot honderden mg/l stijgen. Virale en milde/zelflimiterende bacteriële infecties veroorzaken slechts een geringe verhoging of helemaal geen verhoging. Ook bij ontstekingsziekten volgt het CRP-niveau de ernst van de ontsteking en kunnen CRP-niveaus stijgen tot een matig niveau, meestal tussen de 10-40 mg/l.

CRP-niveaus dalen snel als reactie op een behandeling en het verdwijnen van de infectie. Als het CRP-niveau niet binnen enkele dagen na de start van de antibioticatherapie daalt, kan dit wijzen op een gecompliceerde ziekte of op een ineffectieve antibioticabehandeling6.

CRP point of care testen helpen bij de behandeling van acute infecties en bij het voorschrijven van antibiotica

Nauwkeurige, accurate en snelle CRP point-of-care-testen helpen bij de klinische behandeling van patiënten met een acute infectie en optimaliseren het voorschrijven van antibiotica. Een klein monstervolume en directe resultaten dankzij de korte analysetijd, bieden een aanzienlijk voordeel ten opzichte van de CRP-test in het laboratorium. In combinatie met het klinisch onderzoek van een patiënt zijn QuikRead go CRP-testen uitstekende hulpmiddelen in de volgende situaties:

  • het onderscheiden van milde en ernstige infecties4
  • het vertrouwen in de diagnose te vergroten en het juiste antibioticum voor te schrijven bij acute infecties7,8
  • evaluatie monitoring en voorspelling van het infectieverloop, de ontsteking en de respons op de behandeling6-9
  • het uitsluiten van ernstige bacteriële infectie10,11

Referenties

  1. Shine, B et al. Solid phase radioimmunoassays for C-reactive protein. Clin. Chim. Acta 1981; 117:13–23.
  2. Vigushin DM, Pepys MB, Hawkins PN. Metabolic and scintigraphic studies of radioiodinated human C-reactive protein in health and disease. J Clin Invest 1993; 91(4): 1351-1357.
  3. Pepys MB, Hirschfield GM. C-reactive protein: a critical update. J Clin Invest 2003; 111(12): 1805-1812.
  4. Markanday A. Acute Phase Reactants in Infections: Evidence-Based Review and a Guide for Clinicians. Open Forum Infect Dis 2015; 2(3): ofv098.
  5. National Institute for Health and Care Excellence (NICE). NICE guideline - Pneumonia in adults: diagnosis and management (CG191), 2014.
  6. Bruns AH et al. Usefulness of consecutive C-reactive protein measurements in follow-up of severe community-acquired pneumonia. Eur Respir J 2008; 32(3): 726-732.
  7. Little P et al. Effects of internet-based training on antibiotic prescribing rates for acute respiratory-tract infections: a multinational, cluster, randomised, factorial, controlled trial. Lancet 2013; 382(9899): 1175-1182.
  8. Tonkin-Crane SKG et al. Clinician-targeted interventions to influence antibiotic prescribing behaviour for acute respiratory infections in primary care: an overview of systematic reviews (Review). Cohcrane Database of Systematic Reviews 2017; 7(9): CD012252.
  9. Emery P. Evidence-based review of biologic markers as indicators of disease progression and remission in rheumatoid arthritis. Rheumatol Int 2007; 27(9): 793-806.
  10. Verhagen DW et al. Prognostic value of serial C-reactive protein measurements in left-sided native valve endocarditis. Arch Intern Med 2008; 168(3): 302-307.
  11. Chalmers JD, Singanayagam A, Hill AT. C-Reactive Protein Is an Independent Predictor of Severity in Community-acquired Pneumonia. Am J Med 2008; 121(3):219-225.